تغییرات روانی پس از زایمان
روان‌پریشی پس از زایمان در زنانی بروز می‌کند که بتازگی نوزادی به دنیا آورده‌اند. خصوصیات معمول این بیماری شامل افسردگی، هذیان و افکار مبنی بر صدمه زدن به خود یا نوزاد می‌شود. در این میان از آنجایی که این افکار هرچند به ندرت، اما ممکن است به خودکشی یا نوزادکشی هم منجر شود در نتیجه باید به دقت پایش شوند. تاکید می‌شود که میزان بروز این اختلال حدود 2 ـ 1 در هر هزار مورد زایمان است.
با علایم آشنا شوید: علایم این اختلال اغلب ظرف چند روز پس از زایمان شروع می‌شوند، هرچند میانگین فاصله زمانی زایمان تا شروع علایم بین 2 تا 3 هفته است. بیماران به طور مشخصی از خستگی، بی‌خوابی و بی‌قراری شکایت دارند و ممکن است دوره‌هایی از گریستن و بی‌ثباتی هیجانی را تجربه کنند.
همچنین سوءظن، سردرگمی، بی‌ربطی کلام، اظهارات غیرمنطقی و نگرانی‌های وسواسی درباره راحتی و سلامت کودک ممکن است بروز کنند. بیمار ممکن است به طور هذیانی معتقد باشد که کودکش فوت کرده یا معیوب است. گاهی بیمار تولد فرزندش را انکار می‌کند و معتقد است مجرد، باکره، آزاردیده، تحت نفوذ دیگران و یا منحرف است. توهمات با محتوای مشابه ممکن است شامل صداهایی باشد که به بیمار می‌گویند خود یا کودکش را بکشد. شکایاتی مبنی بر عدم توانایی حرکت کردن، ایستادن یا راه رفتن نیز شایعند.
درمان: کاهش احتمال بروز این بیماری با سازگاری خوب پیش از بیماری و شبکه حمایتی خانواده ارتباط دارد. در بارداری‌های بعدی این بیماران، خطر بروز مجدد دوره بیماری افزایش می‌یابد و گاهی به 50 درصد می‌رسد.
روان‌پریشی پس از زایمان یک فوریت روانپزشکی محسوب می‌شود. درمان انتخابی آن عبارت است از داروهای ضد روان‌پریشی و لیتیوم به همراه یک داروی ضدافسردگی که توسط روانپزشک تجویز می‌شود. البته در زنان شیرده تجویز دارو ممنوع است. بیمارانی که فکر خودکشی دارند، برای جلوگیری از اقدام به خودکشی باید به بخش روانپزشکی منتقل شوند. در صورت تمایل مادر تماس وی با فرزندش معمولا مفید است، اما این ملاقات‌ها باید کاملا تحت نظر انجام شوند. پس از گذشت دوره حاد روان‌درمانی لازم است که بیمار نقش مادری را بپذیرد و با آن احساس راحتی کند. افزایش حمایت از سوی همسر و سایر اطرافیان هم ممکن است ضروری باشد.
